«Алтай – түркі әлемінің алтын бесігі» атты халықаралық фестивальдің алғашқы күні мәресіне жетті. Төр Алтайдың қойнауын дүбірге бөлеген ұлы жиын — бүгінгі қазақ руханиятына олжа салған, ертеңгі ұрпаққа өнеге болып қалатын тағылымды күн болды деуге әбден лайық. Таң шапағымен қатар республикалық және өңірлік деңгейдегі игі шаралар легі басталып, ұлтымыздың мәдени кеңістігіндегі сөз зергерлерінің рухы тағы бір жаңғырды. Фестивальдің алғашқы жартысында ежелгі Алаштың алтын жұрты — Алтайдың төрінде «Ұлттық рух жыршысы» атты республикалық ғылыми-тәжірибелік конференция ұйымдастырылды.
Келелі басқосуға елдің түкпір-түкпірінен келген ақын-жазушылар, әдебиет пен тіл ғылымының белді өкілдері, абыз ақсақалдар мен жоғары лауазымды меймандар жиналып, фестивальдің ұлттық бірлік пен рухани жаңғыруға қосар үлесін жоғары бағалады. Қадірлі қонақтар Катонқарағай өңірінің тек табиғат әсемдігімен ғана емес, рухани туризмнің өзегіне айналуы керектігін атап өтті.
Алтай — түркі өркениетінің жүрегі, алтын көмбесі. Көне дәуірлерден бері түркі дүниесінің пассионарлық толқындары дәл осы Алтайдан бастау алғанын тарих куәландырады. Сол себептен де Алтай — күллі түркі жұрты үшін баға жетпес қазына. Бүгінде әлемде «рухани туризм» деген ұғым бар. Қайсыбір түркі мемлекетіне — мейлі Әзірбайжан, Түркия немесе Өзбекстан болсын — барсақ, сол елдің зиялысы да, қарапайымы да Алтайды — түркі баласының түп-тұқияны, ата жұрты деп таниды. Ендеше ең әуелі сол рухани құндылыққа түркі әлемінің өз өкілдерін тарту маңызды. Соңғы екі жылда Катонқарағайда туризмнің қарқыны артты. Бүгінгі шаралар — осы өлкеге деген қызығушылықты арттырып қана қоймай, экономикалық серпіліске де нақты демеу болмақ, — деді Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаты, Катонқарағай ауданының құрметті азаматы Ерлан Саиров.
Ғылыми отырыста ғалымдар тың ой, тұшымды пікір өріп, Шығыс Қазақстан облыстық драма және оперетта театрының ұжымы «Дидахмет Әшімханұлына арнау» атты әсерлі композиция ұсынып, көрермен қауымға жазушының ғибратты ғұмырын көркем образдар арқылы паш етті.
Бұл конференция — жерлестерімізге рухани насихаттың үлкен мектебі болды. Ақын-жазушыларымыздың еңбектеріне тағы бір үңілуге түрткі болды. Катонқарағай табиғатымен де, сөз зергерлерімен де мақтана алады. Көкірекке көп ой түйіп, үлкен мұра арқалап қайтып барамыз, — дейді Топқайың ауылы Қалихан Ысқақ атындағы орта мектеп директоры Айдын Сайлауханұлы.
Зиялы қауым өкілдері жазушының шығармаларын жаңа қырынан ашып, оның бүгінгі қоғам үшін маңызын айқындап, жас ұрпаққа аманат болар рухани қазынасын насихаттады.
Дидахмет Әшімханұлы — қазақ прозасының қарым-қатынас реализмін өрнектеген қаламгер. Ол тек прозада ғана емес, қазақ филологиясының дамуына да сүбелі үлес қосты. Бүгінгі жиын — «Ұрпақтар сабақтастығы» ұғымының нақ бейнесі, — деді Ерлан Саиров.
Ғылыми жиын аясында Дидахмет Әшімханұлы мен Қалихан Ысқақтың шығармашылығына арналған кітаптар мен фотосуреттер көрмесі де жұрт назарына ұсынылды.