2025 жылы 6 755 этникалық қазақ тарихи отанымен табысып, қандас мәртебесін алды. Жалпы 1991 жылдан бері республикаға 1 миллион 154,8 мың этникалық қазақ оралды, деп хабарлайды F16.kz.
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің ақпаратына сәйкес, жыл басынан бері Қазақстанға оралған қандастардың жартысына жуығы, яғни 45,1%-ы – Қытайдан, тағы 41,7%-ы – Өзбекстаннан келген. Сонымен қатар Түрікменстан (5,4%), Моңғолия (2,8%) мен Ресейден (2,4%) келгендер де бар. Келушілердің тағы 2,6%-ы басқа елдердің өкілдері екен.
– Биылғы 1 шілдедегі жағдай бойынша еңбекке қабілетті жастағы этникалық қазақтар үлесі 59,8%-ға, еңбекке қабілетті жастан кішілердікі 31%-ға, зейнеткерлердікі 9,2%-ға тең. Еңбекке қабілетті жастағы қандастардың 16%-ы жоғары білімді, 27,1%-ы орта кәсіби білімді, 54,6%-ы жалпы орта білімді болса, 2,3%-ның білімі жоқ, – деп хабарлайды министрліктің баспасөз қызметі.
Айта кетейік, қоныс аударған этникалық қазақтар республиканың түрлі өңірлеріне қоныстанған. Сонымен бірге, қандастарды қоныстандыру үшін еңбек күші тапшы бірқатар өңір анықталыпты. Оның ішінде Ақмола, Абай, Қостанай, Павлодар, Атырау, Батыс, Шығыс және Солтүстік Қазақстан облыстары бар.
Қоныстандыру өңірлерінде 2025 жылға арналған қандастарды қабылдау квотасы 2 309 адамға жетеді. 2025 жылғы 1 шілдедегі жағдай бойынша қоныстандыру өңірлеріне 1 092 қандас қоныс аударған.
– Жоғарыда аталған өңірлерде қоныстанған қандастарға көшуге субсидия түрінде мемлекеттік қолдау шаралары ұсынылады. Атап айтсақ, бір мезгілде отағасына және отбасының әрбір мүшесіне 70 айлық есептік көрсеткіш (275,2 мың теңге) мөлшерінде, тұрғын үй жалдауға және коммуналдық қызметтерге ақы төлеуге – бір жыл ішінде 15-тен 30 АЕК (59-дан 118 мың теңгеге дейін) мөлшерінде қолдау қарастырылған, – деп жазады дерек көзі.
Белгілі болғандай, жыл басынан бері 494 қандасқа түрлі қолдау шаралары көрсетілді. Атап айтқанда, 188 адам тұрақты жұмысқа орналастырылды.
Сонымен қатар ерікті қоныс аударудың тиімділігін арттыру мақсатында азаматтардың солтүстік өңірлерге көшуіне қатысатын жұмыс берушілерді қолдау бойынша институционалдық шаралар қабылданды.
– Тұрғын үй сатып алу, салу үшін немесе ипотекалық тұрғын үй қарыздары бойынша бастапқы жарнаның бір бөлігін жабу үшін экономикалық ұтқырлық сертификаты тұрғын үй құнының 50%-ы немесе бір отбасына 4,56 миллион теңгеге дейінгі мөлшерде біржолғы өтеусіз және қайтарымсыз негізде енгізілді, – деп хабарлайды министрліктен.