F16.KZ
Жарияланды: 10:30, 24 апрель 2025
Катонқарағай / Жаналықтар / Басты

Катонқарағайда ғасырлық тарихы бар дүкен әлі істеп тұр

Буырқанған Бұқтырманың жағасында ілгеріден орын тепкен Аққайнар деген ауыл бар. Катонқарағай ауданына қарайтын осы ауылда ықылым заманнан сыр шертетін киелі жерлер мен тарихи ескерткіштер көп. Солардың бірі – жергілікті халық «Самар» атап кеткен орыс көпесінің дүкені. F16.kz редакциясы ғасырлықтарихы бар көне ғимарат туралы қызықты деректерді оқырман назарына ұсынады.

ӘКІМНІҢ ӘҢГІМЕСІ

Көненің көзіндей болған «Самар» дүкені әлі күнге дейін жұмыс істеп тұр. Ғимараттың қабырғаларының сыртқы сылағы түсіп,  тозғаны болмаса іргетасы мықты. Ескі дүкеннің тарихын аққайнарлықтар жақсы біледі. Әсіресе, өлке тарихынан хабары мол ауыл әкімі Серетхан Құрманов көне ғимарат туралы көп мағлұмат айтты.

1860 жылы Черноваға (ауылдың ескі атауы) алғашқы переселендер келгенде, осында станица болған екен. Орталық болғандықтан, осы жерлерге  орыстың ауқатты азаматтары келіп, қоныстана бастайды. Жергілікті қариялар ертеректе ауылда қосқабатты ағаш үйлер, көше  бойындағы тақтайдан төселген тротуарлар болған деп айтатын. Ал мына ескі дүкенді сол уақытта Луганин деген орыс көпесі салыпты. 1917 жылы қазан төңкерісінен кейін ол бар мүлкін тастап, кетіп қалыпты. Қай жаққа кеткені белгісіз. Ауылда әйелі қалып қояды. Араларында бала болмапты. Әлгі бәйбішесі өткен ғасырдың 70-ші жылдарына дейін осында өмір сүрген. Көп қиындық көрді, – деді Серетхан Құрманов. 

КАРГОН МЕН САМАР ҚАЙДАН ШЫҚТЫ?

Дүкен қызыл кірпіштен салынған, астында жертөлесі де бар. Оның жанында жапсарлас қоймасы тұр. Кеңес заманында да істеп тұрған. Қазір де бұл ғимарат жергілікті кәсіпкерлердің бірінің меншігі. Азық-түлік пен тұрмыстық заттар, киім-кешек сатылады.

Аққайнар ауылының дәл ортасында Секер тауы бар. Тұрғындар бұл таудың арғы жағын, яғни шығыс бөлігін Каргон, бергі жағын Самар деп атайды. Бұлай деп аталуының өзіндік тарихы бар көрінеді.

Переселендер келген заманда ауылда қоныстанған Филипп Каргонскийдің есіміне байланысты қойылған дейді үлкендер. Әлі күнге дейін Каргон дейміз. Бергі жағы Самар. Ресейдің Самар өлкесінен жер ауғандарға байланысты қойылыпты, - деді ауыл әкімі.

Тимур Серікхан

Фото: F16.kz

Ctrl
Enter
Қатені көрсеңіз
Мәтінді белгілеп Ctrl+Enterбасыңыз
Пікірлер (0)
Тағыда оқи отырыңыз:
«Ұрпаққа не қалдырамыз?!» Тарбағатай жұрты кен қазушылардың әрекетіне алаңдап отыр
25.11.24, Басты / АЙДАРЛАР / Айтпайын десең... / Шекаралық аудан / Тарбағатай / Күршім / Журналист жол үстінде
Қыста қар құрсауында қалып, жазда батпаққа батады. Жол азабын тартқан шекарадағы ауылдар
24.12.24, Басты / АЙДАРЛАР / Шекаралық аудан / Зайсан / Журналист жол үстінде / Айтпайын десең...
Катонқарағайда мал бағу машақатқа айналды
30.01.25, Басты / АЙДАРЛАР / Айтпайын десең... / Шекаралық аудан / Катонқарағай / Журналист жол үстінде
Шығыстың шекаралық аудандарында қандай мәселелер туризмге тұсау болып отыр?
29.01.25, Басты / АЙДАРЛАР / Киелі Алтай / Шекаралық аудан / Катонқарағай / Марқакөл / Журналист жол үстінде
Іргесі көгеріп, сыз тартқан үйлер, баспана зарын тартқан отбасылар. Риддер қаласы тұрғындарының шағымы
22.02.25, Басты / АЙДАРЛАР / Айтпайын десең... / Риддер / Шекаралық аудан / Журналист жол үстінде